آیین نامه داخلی مجلس ( کلیات / تشکیل و افتتاح مجلس )

اول - تشکیل مجلس
 ‎‎‎ماده 1 - محل مجلس شوراى اسلامى ایران محل تشکیل اولین مجلس خبرگان است که قانون اساسى ایران در آن به تصویب رسیده است و هیچ محل دیگرى براى تشکیل جلسات عمومى رسمیت ندارد مگر باتصویب دوسوم نمایندگان حاضر در مجلس.
 ‎‎‎تبصره - درمواقع اضطرارى که اجتماع و تشکیل جلسات در محل رسمى ممکن نباشد، محل جدیدتشکیل جلسات باید رسماًازطرف هیأت رئیسه به‏اطلاع نمایندگان برسد.

برای خواندن متن کامل آئین نامه به ادامه مطلب مراجعه کنید

قانون آئین‏نامه داخلى مجلس شوراى اسلامى
باب اول – کلیات
فصل اول - تشکیل و افتتاح مجلس
مبحث اول - تشکیل و افتتاح مجلس
اول - تشکیل مجلس
 ‎‎‎ماده 1 - محل مجلس شوراى اسلامى ایران محل تشکیل اولین مجلس خبرگان است که قانون اساسى ایران در آن به تصویب رسیده است و هیچ محل دیگرى براى تشکیل جلسات عمومى رسمیت ندارد مگر باتصویب دوسوم نمایندگان حاضر در مجلس.
 ‎‎‎تبصره - درمواقع اضطرارى که اجتماع و تشکیل جلسات در محل رسمى ممکن نباشد، محل جدیدتشکیل جلسات باید رسماًازطرف هیأت رئیسه به‏اطلاع نمایندگان برسد.
دوم - افتتاح مجلس
 ‎‎‎ماده 2 - نخستین جلسه هر دوره مجلس شوراى اسلامى طبق اصل شصت و پنجم (65) قانون اساسى با حضور حداقل دوسوم مجموع نمایندگان رسمیت مى‏یابد. در آغاز جلسه آیات (35) تا (42) سوره شورى تلاوت مى‏شود.
 ‎‎‎پس از قرائت پیام مقام معظم رهبرى مراسم سوگند انجام و در پایان جلسه، نمایندگان به منظور بزرگداشت بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران حضرت امام خمینى (ره) و شهیدان انقلاب اسلامى و اداى احترام وتجدید عهد با آنان در مرقد مطهر آن حضرت و بهشت زهرا حضور خواهند یافت.
سوم - تشریفات سوگند
 ‎‎‎ماده 3 - نمایندگان حاضر در مجلس طبق اصل شصت و هفتم (67) قانون اساسى سوگند یاد مى‏کنند. متن سوگند نامه توسط رئیس قرائت مى‏شود و نمایندگان به حالت اجتماع در حال قیام آن را تکرار و پس از انجام مراسم تحلیف، سوگندنامه را امضاء میکنند.
 ‎‎‎نمایندگان اقلیت‏هاى دینى این سوگند را با ذکر کتاب آسمانى خود یاد خواهند کرد.
 ‎‎‎نمایندگانى که در جلسه نخست شرکت ندارند باید در اولین جلسه رسمى که حضور پیدا مى‏کنند سوگند را بجا آورند و ذیل سوگندنامه را امضاء کنند.
چهارم – جایگاهها
 ‎‎‎ماده 4 - جایگاه نمایندگان، پس از ارائه اعتبارنامه نمایندگان به مجلس به حکم قرعه تعیین مى‏شود و در دفتر مخصوص ثبت خواهد شد. قرعه‏کشى هر شش ماه یکمرتبه تجدید مى‏شود. نمایندگانى که در قرعه قبل در قسمت جلو مجلس بوده‏اند به حکم قرعه در قسمت دوم مجلس استقرار خواهند یافت. در دو ردیف اول رئیس جمهور، معاونان و مشاوران او، اعضاى شوراى نگهبان و هیأت وزیران و معاونان امور مجلس و دیگر افراد مجاز طبق این آئین‏نامه خواهند نشست و افراد مذکور به‌هیچ‌وجه مجاز به نشستن در صندلى نمایندگان و یا تردد در محل استقرار نمایندگان نمى‏باشند.
 ‎‎‎ماده 5 - خبرنگاران و تماشاچیان با داشتن کارت مخصوص همان جلسه و نیز مامورین انتظامات مجلس در محل‏هاى مخصوص، حق حضور خواهندداشت و باید در تمام مدت جلسه ساکت باشند و از هرگونه بى‏نظمى خوددارى کنند. در غیراین صورت با دستور رئیس، تالار جلسه را ترک مى‏نمایند. در صورتى که عمل آنان مستوجب تعقیبات کیفرى بشود فرد خاطى بارعایت مقررات توسط مامورین انتظامات مجلس توقیف و به مراجع صالحه تسلیم خواهد شد.
 ‎‎‎تبصره 1 - هریک از نمایندگان مى‏تواند درهر جلسه براى حداکثر سه نفر که به آنها اعتماد دارد، درخواست صدور کارت ورود به محل تماشاچیان را بنماید. انتظامات مجلس موظف به صدور کارت براى آنان مى‏باشد.
 ‎‎‎تبصره 2 - سازمان ادارى مجلس، با رعایت موازین تعیین شده از طرف هیأت رئیسه، براى خبرنگاران جرائد داخلى که طبق قانون مطبوعات اجازه انتشار دارند و براى خبرنگاران خارجى با معرفى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى کارت موقت غیرقابل انتقال صادر مى‏نماید.
پنجم - انتظام مجلس
 ‎‎‎ماده 6 - حفظ انتظام وامنیت محوطه مجلس بعهده رئیس مجلس و در غیاب او به عهده نواب رئیس است. هیچ مقام و قوه‏اى بدون اجازه رئیس، حق‌مداخله در محوطه و امور مجلس را ندارد.
 ‎‎‎ماده 7 - رئیس جمهور و معاونان او، وزیران به اجتماع یا به انفراد حق‌شرکت در جلسات علنى مجلس را دارند و مى‏توانند مشاوران خود را نیز همراه داشته باشند و رئیس قوه قضائیه براى شرکت در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور در مجلس شرکت مى‏کند و همچنین اعضاى شوراى نگهبان حق حضور در کلیه جلسات رسمى مجلس را دارند و چنانچه طرح یا لایحه‏اى با قید دو ‎ یا ‎ سه فوریت در دستور مجلس قرار گیرد ‎ اعضاء شوراى نگهبان باید در آن جلسه شرکت نمایند.
تبصره 1- سایر مسؤولین دستگاههای اجرائی و قضائی اعم از دولتی یا غیردولتی که از طرف هیأت رئیسه برای دفاع و توضیح طرح یا لایحه دعوت شده‌اند می‌توانند در جلسات مجلس شرکت نمایند.
تبصره 2- رئیس و دادستان دیوان محاسبات، معاون امورمجلس هریک از وزیران و آن عده از کارکنان مجلس که حضور آنان در صحن مجلس ضروری باشد و معاونین امورمجلس دیگر دستگاهها و نهادها با اجازه هیأت رئیسه حق حضور در جلسات را دارند. این افراد می‌توانند در جلساتی که موضوع دستور مجلس مرتبط با وزارتخانه و سازمان آنها باشد شرکت نمایند.
 ‎‎‎ماده 8 - حمل هر نوع اسلحه براى کسانى که وارد ساختمان اصلى مجلس مى‏شوند مطلقاً ممنوع است.

مبحث دوم - تشکیلات قانونگذارى مجلس
اول - هیأت‏هاى رئیسه مجلس
الف - هیأت رئیسه سنى
 ‎‎‎ماده 9 - مسن‏ترین فرد از نمایندگان حاضر به‏عنوان رئیس سنى و فرد بعدى به‏عنوان نایب‌رئیس و دونفر از جوانترین نمایندگان حاضر به سمت دبیر ‎ معین مى‏شوند و در جایگاه هیأت رئیسه قرار مى‏گیرند. درصورت تساوى سن، هیأت رئیسه سنى با قید قرعه از بین مسن‏ترین و جوانترین نمایندگان حاضر تعیین خواهد شد.
 ‎‎‎اعلام هیأت رئیسه سنى با اداره کل قوانین مجلس است.
 ‎‎‎ماده 10 - وظایف هیأت رئیسه سنى، اداره جلسه افتتاحیه، انجام مراسم تحلیف، اقتراع شعب و اجراى انتخابات هیأت رئیسه موقت است.
ب - هیأت رئیسه موقت
 ‎‎‎ماده 11 - انتخاب هیأت رئیسه موقت در دومین جلسه علنى مجلس انجام خواهد شد. ترکیب و طرز انتخاب آن مانند هیأت رئیسه دائم است،
به جز اینکه اکثریت نسبى در انتخاب رئیس کافى خواهد بود.
 ‎‎‎هیأت رئیسه موقت بلافاصله پس از انتخاب، با متن سوگندنامه هیأت رئیسه دائم مراسم تحلیف را بجاى خواهد آورد.
 ‎‎‎ماده 12 - وظایف هیأت رئیسه موقت اداره جلسات مجلس تا زمان تأیید اعتبارنامه دوسوم نمایندگان و اجراى انتخابات هیأت رئیسه دائم و تمشیت امور ادارى مجلس است.
ج - هیأت رئیسه دائم
 ‎‎‎ماده 13 - پس از تصویب اعتبارنامه حداقل دوسوم مجموع نمایندگان، هیأت رئیسه موقت اقدام به انتخاب هیأت رئیسه دائم مى‏کند، اعضاى هیأت رئیسه دائم براى یکسال انتخاب مى‏شوند. مبناى تجدید انتخابات سالیانه، سالروز انتخابات هیأت رئیسه قبلى بوده و درصورتى که با تعطیلات مصادف گردد در جلسه قبل از آن انجام مى‏گردد و مسوولیت هیأت رئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل تفویض خواهد گردید.
 ‎‎‎ماده 14 – هیأت‌رئیسه دائم مرکب‌از رئیس، دو نایب رئیس، شش‌دبیر ‎ و سه ناظر ‎ مى‏باشد.
 ‎‎‎ماده 15 - انتخاب رئیس در نوبت اول با اکثریت مطلق آراء نمایندگان صاحب رأى است و انتخاب نواب رئیس، دبیران ‎ و ناظران ‎ هر کدام جداگانه و با اکثریت نسبى و رأى مخفى و با ورقه خواهد بود. در صورتى که در انتخاب رئیس در نوبت اول اکثریت مطلق حاصل نشود، در نوبت دوم اکثریت نسبى کافى خواهد بود.
 ‎‎‎تبصره 1 - چنانچه آراء براى رئیس، نواب رئیس، دبیران ‎ ، ناظران ‎
با یکدیگر برابر باشد، حسب مورد به قید قرعه تعیین مى‏شوند.
 ‎‎‎تبصره 2 - در صورتى به فرد غایب در جلسه مى‏توان رأى داد که قبل از تشکیل جلسه مربوط به انتخاب هیأت رئیسه، کتباً نامزدى خود را به اداره کل قوانین مجلس اعلام کرده باشد.
 ‎‎‎ماده 16 - قبل از اخذ رأى براى هیأت رئیسه، اسامى داوطلبان به ترتیب وصول به هیأت رئیسه بدون بحث در جلسه علنى اعلام خواهد شد.
 ‎‎‎ماده 17 - اعضاء هیأت رئیسه دائم، پس از انتخاب، در حضور نمایندگان به ترتیب زیر سوگند یاد میکنند و موظف به رعایت دقیق مفاد آن مى‏باشند.

بسم الله الرحمن الرحیم
 ‎‎‎«من به عنوان عضو هیأت رئیسه مجلس شوراى اسلامى در برابر قرآن مجید به خداوند قادر متعال سوگند یاد مى‏کنم که حداکثر توان خود را براى اجراء آئین‏نامه داخلى مجلس شوراى اسلامى با مراعات بى طرفى کامل در انجام وظایف بکارگیرم و از هرگونه اقدام مخالف آئین‏نامه اجتناب نمایم.»

 ‎‎‎ماده 18 - نواب رئیس به ترتیب تعداد آراء به عنوان نایب رئیس اول و نایب رئیس دوم و درصورت تساوى آراء با قید قرعه انتخاب مى‏شوند و در غیاب رئیس مجلس به ترتیب، وظایف و اختیارات او را برعهده خواهند داشت.
 ‎‎‎تبصره - رئیس مجلس مى‏تواند حتى هنگام حضور خود، اداره جلسه رسمى را به ترتیب به عهده نواب رئیس بگذارد.
 ‎‎‎ماده 19 - اگر رئیس مجلس پیش از انقضاى مدت از ریاست استعفاء دهد یا فوت شودنواب رئیس به ترتیب تقدم، جلسه را منعقد مى‏سازند و متن استعفاءنامه را قرائت یا فوت را اعلام مى‏دارند. درمورد فوت به احترام متوفى جلسه ختم مى‏شود و در هر صورت در جلسه بعد نایب رئیس جلسه را تشکیل مى‏دهد و رئیس جدید طبق آئین‏نامه داخلى مجلس انتخاب مى‏شود.
 ‎‎‎در مورد استعفاء بعد از اعلام و قرائت متن استعفاء نامه در مجلس و استماع توضیحات رئیس مستعفى و مذاکراتى که نمایندگان لازم بدانند، چنانچه استعفاء پس گرفته نشود، انتخاب رئیس جدید در جلسه بعد به عمل مى‏آید، حداکثر توضیحات رئیس و مذاکرات نمایندگان یکساعت خواهد بود.
 ‎‎‎تبصره 1 - در مورد فوت یا استعفاء سایر اعضاى هیأت رئیسه نیز باید بدون تشریفات در جلسه بعد انتخاب فرد یا افراد جدید به عمل آید.
 ‎‎‎تبصره 2 - انتخاب رئیس و هریک از اعضاى هیأت رئیسه جدید براى مدت باقیمانده از یکسال خواهد بود.
 ‎‎‎ماده 20 - هیچیک از اعضاء هیأت رئیسه مجلس نمى‏تواند به عضویت کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس انتخاب شود و در صورتى که هریک از اعضاء این کمیسیون به عضویت هیأت رئیسه انتخاب گردند از کمیسیون مستعفى شناخته شده و مطابق مراتب منظور در این آئین‏نامه نسبت به تعیین کمیسیون جدید اقدام خواهند نمود و همچنین نمى‏توانند به عنوان رئیس یا سخنگوی ‎ کمیسیون‏هاى مجلس انتخاب گردند و درصورتى که رئیس یا سخنگوی ‎ کمیسیون‏ها به عضویت هیأت رئیسه انتخاب گردند از سمت خود در کمیسیون مستعفى شناخته مى‏شوند.
 ‎‎‎ماده 21 - وظایف و اختیارات رئیس مجلس عبارتند از:
 ‎‎‎1 - اداره جلسات مجلس به‏شرح مواد این آئین‏نامه.
 ‎‎‎2 – اداره ‎ کلیه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس.
 ‎‎‎3 - امضاى کلیه احکام استخدامى براساس آئین‏نامه استخدامى کارکنان مجلس و سایر قوانین و مقررات.
 ‎‎‎4 - امضاى کلیه نامه‏هاى مربوط به امور قانون‏گذارى و پارلمانى مجلس.
 ‎‎‎5 - حضور در نهادهاى قانونى که رئیس مجلس عضو آنها است.
 ‎‎‎6 - ارائه گزارش کامل از تصمیمات و اقدامات هیأت رئیسه در رابطه با مسائل مختلف مربوط به مجلس و واحدهاى تابعه آن هر سه ماه یکبار به نمایندگان.
 ‎‎‎7- سایر موارد مذکور در قانون اساسى و دیگر مقررات.
 ‎‎‎ماده 22 - وظایف دبیران ‎ عبارتند از:
 ‎‎‎1 - مراقبت در ضبط و تحریر صورت مذاکرات و چاپ و توزیع آنها.
 ‎‎‎2 - قرائت طرحها و لوایح، پیشنهادها، نوشته‏ها و مطالبى که باید به اطلاع مجلس برسد.
 ‎‎‎3 - تنظیم پیشنهادهاى واصله از طرف نمایندگان به ترتیب وصول
با قید شماره.
 ‎‎‎4 - ترتیب اجازاتى که نمایندگان در جلسه براى نطق مى‏خواهند،
با رعایت حق تقدم و قید شماره ترتیب.

 ‎‎‎ماده 23 - وظایف و اختیارات هیأت رئیسه عبارتند از:
 ‎‎‎1 – نظارت بر ‎ کلیه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس.
 ‎‎‎2 - تصویب بودجه پیشنهادى سالیانه مجلس و ارجاع آن به کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس ‎ جهت طى مراحل قانونى.
 ‎‎‎3 - ‎ تصویب حقوق مالى نمایندگان طبق این آئین‏نامه.
 ‎‎‎4 - انتظام و حفظ انضباط جلسات مجلس.
 ‎‎‎5 - نظارت بر انجام امور مربوط به گزارشها و چاپ و توزیع آنها.
 ‎‎‎6 - تهیه و تنظیم برنامه هفتگى مجلس.
 ‎‎‎7 - مسؤولیت و نظارت بر رعایت اوقات و مهلت‏هاى قانونى مذکور در این آئین‏نامه.
 ‎‎‎8 - تصمیم گیری در خصوص دعوت از اشخاص حقیقی و حقوقی و موافقت با حضور اشخاص متقاضی جهت شرکت و یا اظهارنظر در مجلس.
 ‎‎‎9 - اعلام مراتب رد اعتبارنامه یا استعفاى نمایندگان به وزارت کشور.
 ‎‎‎10 - بررسى و حل و فصل مسائل و مشکلات کمیسیون‏ها و شعب
و اتخاذ تصمیم در موارد اختلافی یا عدم رعایت آئین‌نامه.
 ‎‎‎11 - حفظ شأن و منزلت و اقتدار مجلس و دفاع از حقوق و جایگاه قانونى نمایندگان.
 ‎‎‎12 - تصویب سازوکار لازم جهت بهبود روشهای نظارتی و ساماندهی امورناظرین منتخب مجلس وکمیسیونها درمجامع و شوراها و دریافت گزارش آنان.
 ‎‎‎تبصره - جلسات هیأت رئیسه با حضور حداقل دوسوم اعضاء که رئیس یا یکى از نواب رئیس جزء آنان باشد رسمیت مى‏یابد و مصوبات آن با رأى اکثریت مطلق عده حاضر معتبر خواهد بود.
د - مسؤولیت مشترک هیأت رئیسه در برابر مجلس
 ‎‎‎ماده 24 - رئیس مجلس و سایر اعضاى هیأت رئیسه در مورد انجام وظایف محوله در این آئین‏نامه در برابر مجلس مسؤولیت مشترک دارند.
 ‎‎‎ماده 25 - هرگاه نمایندگان به کیفیت اداره جلسات یا سایر امور مجلس و نحوه ایفاى وظایف رئیس یا سایر اعضاى هیأت رئیسه معترض باشند، مى‏توانند طى تقاضاى کتبى با امضاى حداقل بیست و پنج نفر و یا به‏درخواست کمیسیون تدوین آئین‏نامه داخلى مجلس ، تشکیل هیأت رسیدگى به اعتراضات، مرکب از رؤساى کمیسیون‏هاى تخصصى ‎ و اعضاء کمیسیون تدوین آئین‏نامه داخلى مجلس را درخواست نمایند. کمیسیون تدوین آئین‌نامه داخلی ‎ مکلف است ظرف مدت سه روز نسبت به تشکیل هیأت رسیدگى به اعتراضات، اقدام نماید. هیأت اخیر مکلف است ظرف ده روز با حضور سه نفر از منتخبین معترضین، به موضوع رسیدگى نماید. درصورتى که اکثریت اعضاء هیأت رأى بر عدم صلاحیت فرد مورد اعتراض دادند عضویت وى در هیأت رئیسه تعلیق مى‏گردد. گزارش هیأت در این باره در جلسه غیرعلنى مورد بررسى قرار مى‏گیرد و در اولین جلسه علنى مجلس بدون بحث به رأى‏گیرى گذاشته مى‏شود. درصورت رد عدم صلاحیت، عضو مزبور به کار خود ادامه خواهد داد و درغیر این صورت از سمت خود مستعفى شناخته مى‏شود و حق شرکت در انتخابات مجدد آن دوره را ندارد.
 ‎‎‎تبصره 1 - هیأت رسیدگى کننده به اعتراض، در ابتداى نخستین جلسه خود هیأت رئیسه‏اى را وفق مقررات مربوط به انتخاب هیأت رئیسه کمیسیون‏ها، انتخاب مى‏نمایند. جلسات هیأت باحضور سه چهارم اعضاء رسمیت مى‏یابد و مناط اعتبار تصمیمات آن، رأى اکثریت مطلق حاضرین مى‏باشد.
 ‎‎‎تبصره 2 - نمایندگان معترض و اعضاء مورد اعتراض هیأت رئیسه مجلس، حق رأى در جلسه هیأت رسیدگى کننده به اعتراضات را ندارند.
 ‎‎‎تبصره 3 - رسیدگى فوق مانع از انجام وظایف قانونى کمیسیون اصل نودم (90) قانون اساسى نسبت به طرز کار مجلس نخواهد بود و نمایندگان مى‏توانند از آن طریق نیز نسبت به عملکرد هیأت رئیسه نظارت و پیگیرى نمایند.
دوم - شعب و کمیسیون‏ها
الف – شعب
 ‎‎‎ماده 26 - پس از انجام مراسم تحلیف، نمایندگان به حکم قرعه بطور مساوى به پانزده شعبه تقسیم مى‏شوند و افراد باقیمانده به‏ترتیب از شعبه اول به بعد، یک یک به شعب افزوده مى‏شوند. نمایندگانى که بعداً سوگند یاد مى‏کنند به حکم قرعه به عضویت شعبى که کسرى دارند پذیرفته مى‏شوند.
 ‎‎‎هر شعبه داراى یک رئیس، دو نایب رئیس، یک سخنگو ‎ و دو دبیر ‎ خواهد بود که جداگانه با رأى مخفى با ورقه و با اکثریت نسبى بیش از یک سوم کل اعضاء شعبه، انتخاب مى‏شوند و در صورت تساوى به حکم قرعه عمل خواهد شد.
 ‎‎‎نتیجه انتخابات با ذکر آراء طى گزارشى به‏وسیله سخنگو ‎ به اطلاع مجلس مى‏رسد. مناط اعتبار براى رسمیت جلسات شعب، حضور حداقل دوسوم اعضاء مى‏باشد و تصمیمات شعب، به‏جز در مورد انتخاب افراد، با اکثریت مطلق آراء عده حاضر خواهد بود.
 ‎‎‎ماده 27 - هر یک از شعب براى تمام دوره نمایندگى رسمیت دارند و وظایف و اختیارات آنها عبارتند از:
 ‎‎‎1- رسیدگى به اعتبارنامه‏ها.
 ‎‎‎2- تعیین اعضاى کمیسیون تحقیق.
 ‎‎‎3- تعیین اعضاى کمیسیون تدوین آئین‏نامه داخلى مجلس.
 ‎‎‎4- بررسى و تشخیص صلاحیت نامزدهاى عضویت درکمیسیون‏هاى تخصصى مجلس.
 ‎‎‎ماده 28 - هر یک از شعب موظفند صورتجلسات خود را با قید اسامى حاضرین و غایبین و تأخیرکنندگان به وسیله دبیر شعبه تنظیم و تقدیم هیأت رئیسه مجلس نمایند.
ب - کمیسیون‏ها
 ‎‎‎ماده 29 - مجلس داراى کمیسیون‏هاى خاص شامل کمیسیون تحقیق، تدوین آئین‏نامه داخلى مجلس، اصل نودم (90)، و کمیسیون‏هاى تخصصى با محدوده وظایف مشخص به‏شرح مواد این آئین‏نامه خواهد بود. تعداد اعضاء کمیسیون تحقیق و کمیسیون تدوین آئین‏نامه داخلى مجلس هر کدام پانزده نفر و تعداد اعضاء کمیسیونهای اصل نودم(90)قانون اساسی و تخصصی و نیزنفرات عضو با رعایت مواد این آئین‌نامه و رأی اکثریت نسبی اعضاء جلسه مشترک هیأت رئیسه و رؤسای شعب تعیین می‌شود.
 ‎‎‎تبصره- تعیین مصادیق و تهیه شرح وظایف و اختیارات کمیسیونها
با رعایت کلیت آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی توسط هیأت رئیسه مجلس یا هریک از کمیسیونها و یا حداقل پنجاه‌نفر از نمایندگان پیشنهاد می‌شود و پس از تصویب در جلسه مشترک هیأت رئیسه مجلس، اعضای کمیسیون تدوین آئین‌نامه داخلی و رؤسای کمیسیونهای تخصصی اجراء می‌شود.
 ‎‎‎جلسه مشترک فوق‌الذکر به ریاست ‎ رئیس یا یکی از نواب رئیس مجلس و با حضور حداقل دوسوم اعضاء رسمیت می‌یابد و مصوبات آن با رأی حداقل دوسوم اعضاء حاضر معتبر خواهد بود و مصوبات به اطلاع نمایندگان خواهد رسید.
کمیسیونهاى خاص
1 - کمیسیون تحقیق
 ‎‎‎ماده 30 - به منظور بررسى اعتبارنامه‏هایى که توسط شعب مورد تأیید قرار نگرفته و یا از سوى نمایندگان مورد اعتراض واقع شده است هر یک از شعب موظفند پس از تعیین هیأت رئیسه خود، بلافاصله دو نفر از اعضاى خود را که آگاهى بیشترى به مسائل حقوقى داشته و از صلاحیت لازم برخوردار باشند به‏عنوان اعضاى اصلى و على‏البدل کمیسیون تحقیق انتخاب نمایند و نتیجه را به هیأت رئیسه گزارش تا در جلسه علنى قرائت گردد.
2 - کمیسیون تدوین آئین‏نامه داخلى مجلس
 ‎‎‎ماده 31 - هر شعبه یک نفر دیگر از اعضاء خود را که واجد صلاحیت باشد براى تشکیل کمیسیون تدوین آئین‏نامه داخلى مجلس معین و نتیجه را به مجلس گزارش خواهد کرد. این کمیسیون طرحهاى مربوط به مواد آئین‏نامه داخلى مجلس را رسیدگى کرده و نظر خود را به مجلس گزارش مى‏نماید تا مطابق آئین‏نامه مورد بررسى قرار گیرد.

3 - کمیسیون اصل نودم (90) قانون اساسى
 ‎‎‎ماده32- به منظور سامان دادن و کارآمد سازی مجلس و نمایندگان، خصوصاً نسبت به طرز کار قوای مجریه و قضائیه و مجلس مبتنی بر اصول متعدد قانون اساسی بالاخص اصل نودم(90)، کمیسیونی به نام اصل نودم(90) قانون اساسی تشکیل می‌گردد تا طبق قوانین مصوب مربوط به خود اداره و انجام وظیفه نماید. اعضاء این کمیسیون به شرح ذیل است:
 ‎‎‎1- از هرکمیسیون تخصصی یک‌نفر با معرفی کمیسیون مربوطه.
 ‎‎‎2- هشت(8) نفر ازنمایندگان که توسط رؤسای شعب و هیأت رئیسه به عنوان اعضاء ثابت انتخاب می‌شوند.
 ‎‎‎تبصره 1- رئیس کمیسیون با پیشنهاد هیأت رئیسه مجلس از بین اعضاء ثابت کمیسیون و با رأی مجلس انتخاب می‌گردد.
 ‎‎‎تبصره 2- اعضاء ثابت کمیسیون نباید عضو کمیسیونهای تخصصی مجلس باشند.
4 - کمیسیون‏هاى تخصصى
 ‎‎‎ماده 33 - هریک از کمیسیون‏هاى تخصصى مجلس که مطابق این آئین‏نامه تشکیل مى‏گردند در محدوده تخصصى خود داراى وظایف و اختیاراتى به شرح زیر مى‏باشند:
 ‎‎‎1- بررسی‌طرحها ولوایح‌ارجاعی و گزارش‌آن به مجلس‌شورای‌اسلامی.
 ‎‎‎2- رسیدگی به درخواستهای تحقیق و تفحص.
 ‎‎‎3- رسیدگی به سؤال نمایندگان از رئیس جمهور و وزیران.
 ‎‎‎4- بررسی موارد ارجاعی از لوایح برنامه توسعه و بودجه سالانه و گزارش آن به کمیسیون تلفیق.
 ‎‎‎5- کسب اطلاع از کم و کیف اداره امور کشور، دریافت و بررسی گزارشهای عملکردی و نظارتی از اجراء قوانین مربوط به دستگاههای ذی‌ربط.
 ‎‎‎6- تهیه گزارش موردی و سالانه در خصوص امور اجرائی دستگاهها
و نحوه اجراء قوانین به خصوص قانون برنامه توسعه و بودجه سالانه و ارائه نکات مثبت، منفی و پیشنهاد نحوه اصلاح آن و تقدیم گزارش به مجلس جهت قرائت.
 ‎‎‎تبصره - کمیسیونها می‌توانند در موارد مهم و حساس و در مواجهه با تخلفات یا سوء مدیریت، با دعوت از مسؤولین ذی‌ربط موضوع را بررسی نموده
و گزارش آن را به هیأت رئیسه ارائه نمایند. هیأت رئیسه می‌تواند گزارش مذکور را در دستور کار مجلس قراردهد. در این صورت سخنگوی کمیسیون و نماینده دولت هرکدام به میزان پانزده دقیقه و شش‌نفر از نمایندگان به قید قرعه از بین متقاضیان هرکدام به میزان پنج دقیقه، نظرات خود را بیان می‌نمایند.
هرگاه کمیسیون همراه با گزارش پیشنهادهایی برای تصویب به مجلس ارائه نماید با رعایت مفاد آئین‌نامه داخلی در دستور حداکثر دوهفته بعد مجلس قرارخواهد گرفت و مطابق آئین‌نامه داخلی رسیدگی می‌شود.نمایندگان می‌توانند پیشنهادهای خود را تا (48)ساعت پس از پایان قرائت گزارش به کمیسیون تحویل نمایند. کمیسیون تا یک هفته گزارش نهایی خود را به مجلس ارائه می‌دهد.
 ‎‎‎7 - بررسى و تصویب آزمایشى طرحها و لوایح و همچنین تصویب دائمى اساسنامه سازمانها، شرکتها و مؤسسات دولتى یا وابسته به دولت که طبق اصل هشتاد و پنجم (85) قانون اساسى به آنها محول مى‏گردد.
 ‎‎‎تبصره 1 - پاسخ دولت راجع به گزارشهاى کمیسیون‏هاى تخصصى در دستور کار مجلس قرار گرفته و قرائت خواهد شد. پس از آن حسب درخواست کمیسیون‏هاى تخصصى، موضوع گزارشهاى یاد شده جهت بررسى به کمیسیون اصل نودم (90) ارسال و کمیسیون مذکور نتایج بررسى خود را به مجلس ارائه خواهد کرد.
 ‎‎‎تبصره 2 - کمیسیون‏هاى تخصصى مجلس مى‏توانند به تعداد کافى مشاور ذى‏صلاح به ویژه از میان نمایندگان ادوارگذشته که در مسائل کمیسیون صاحب تخصص و تجربه باشند ‎ ازطریق هیأت رئیسه به خدمت بگیرند.
 ‎‎‎ماده 34 - کمیسیون آموزش و تحقیقات براى انجام وظایف محوله در محدوده آموزش و پرورش عمومى، آموزش فنى و حرفه‏اى، آموزش عالى، تحقیقات و فن‏آورى، مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
 ‎‎‎ماده 35 - کمیسیون اجتماعى براى انجام وظایف محوله در محدوده امور ادارى و استخدامى، کار، اشتغال، روابط کار و تعاون مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
 ‎‎‎ماده 36 - کمیسیون اقتصادى براى انجام وظایف محوله در محدوده اقتصاد و دارائى، بازرگانى داخلى، بازرگانى خارجى مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
 ‎‎‎ماده 37 - کمیسیون امنیت ملى و سیاست خارجى براى انجام وظایف محوله در محدوده سیاست و روابط خارجى، دفاع، اطلاعات و امنیت ‎ مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
ماده 38 - کمیسیون انرژى براى انجام وظایف محوله درمحدوده نفت، گاز، برق، سدها و نیروگاههاى آبى و برقى، انرژى اتمى و انرژى‏هاى نو مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
 ‎‎‎ماده 39 - کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات براى انجام وظایف محوله درمحدوده برنامه، بودجه، نظارت برنامه و بودجه و دیوان محاسبات و امور مالى مجلس و آمار و خدمات عمومى فنى مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
 ‎‎‎تبصره - کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات علاوه بر انجام وظایف تخصصى در ماده (33) واین ماده موظف است نسبت به امور زیر اقدام نماید:
 ‎‎‎1 - نظارت و مراقبت بر اجراى مقررات بودجه و امور مالى مجلس و نحوه هزینه کردن آن.
 ‎‎‎2 - رسیدگى به عملکرد بودجه سالیانه مجلس و ارائه گزارش آن حداکثر تا پایان شهریورماه سال بعد. این گزارش جهت اطلاع نمایندگان چاپ مى‏گردد.
 ‎‎‎3 - بازرسى و رسیدگى دقیق و نظارت درمورد کلیه اموال و اشیاء منقول و غیرمنقول مجلس شوراى اسلامى و ارائه گزارش سالیانه جهت چاپ و توزیع بین نمایندگان.
 ‎‎‎ماده 40 - کمیسیون بهداشت و درمان براى انجام وظایف محوله در محدوده بهداشت، درمان، امداد، بهزیستى، تامین اجتماعى و بیمه‏هاى اجتماعى و هلال احمر مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
ماده 40 مکرر– کمیسیون شوراها و امورداخلی کشور برای انجام وظایف محوله در محدوده سیاست داخلی، شوراها، امورغیرعمرانی شهرداریها و ثبت احوال مطابق ضوابط این آئین‌نامه تشکیل می‌شود.
 ‎‎‎ماده 41 - کمیسیون صنایع و معادن براى انجام وظایف محوله درمحدوده صنایع، پست، مخابرات، معادن، پتروشیمى، صنایع هوافضا و ارتباطات مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
 ‎‎‎ماده 42 - کمیسیون عمران براى انجام وظایف محوله در محدوده راه و ترابرى، مسکن، عمران شهرى و عمران روستایى و امور عمرانی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها ‎ مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
 ‎‎‎ماده 43 - کمیسیون فرهنگى براى انجام وظایف محوله در محدوده فرهنگ و هنر، ارشاد و تبلیغات، صدا و سیما و ارتباطات جمعى، تربیت بدنى و جوانان و زنان و خانواده مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
 ‎‎‎ماده 44 - کمیسیون قضائى و حقوقى براى انجام وظایف محوله درمحدوده قضائى و حقوقى مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
 ‎‎‎ماده 45 - کمیسیون کشاورزى، آب و منابع طبیعى براى انجام وظایف محوله درمحدوده کشاورزى، منابع آب، دام و طیور، شیلات، محیط زیست و هواشناسى مطابق ضوابط این آئین‏نامه تشکیل مى‏شود.
5 - مقررات مشترک کمیسیون‏ها
 ‎‎‎ماده 46 - به‏منظور آشنایى نمایندگان با سوابق تحصیلى و کارى یکدیگر اداره کل قوانین موظف است قبل از تشکیل شعب براى تعیین اعضاى کمیسیون‏ها، اسامى نمایندگان به همراه تحصیلات (مستند) و تجربه و سابقه عضویت در کمیسیون‏ها (درصورتى که سابقه نمایندگى داشته باشند) را تکثیر و در اختیار نمایندگان قرار دهد. تشخیص صلاحیت اعضاء هر شعبه براى عضویت در کمیسیون‏هاى مجلس براساس پیشنهاد نماینده و رأى اکثریت نسبى اعضاء شعبه خواهد بود. هر نماینده ملزم است براى عضویت در یک کمیسیون، حداقل دو کمیسیون را به ترتیب اول و دوم پیشنهاد دهد.
 ‎‎‎ماده 47 - هیأت رئیسه پس از دریافت گزارش بدوى شعب در باره نامزدهاى کمیسیون‏هاى مجلس این گزارش را تکثیر و درمیان نمایندگان توزیع مى‏نماید. چهل و هشت ساعت پس از این توزیع، شعب مجدداً تشکیل جلسه مى‏دهند و با توجه به گزارش منتشرشده و بررسى همه اولویتها، دوباره نامزدهاى خود را براى هر کمیسیون انتخاب و به هیأت رئیسه گزارش مى‏دهند. در صورتى که تعداد افراد معرفى‏شده از طرف شعب براى هر کمیسیون بیش از تعداد لازم باشد مجموع افراد معرفى‏شده براى هر کمیسیون با دعوت یکى از نواب رئیس تشکیل جلسه مى‏دهند تا در مورد افراد موردنیاز در کمیسیون به توافق برسند. در صورتى که توافق لازم به عمل نیاید افراد موردنیاز هر کمیسیون در جلسه‏اى با دعوت یکى از نواب رئیس با حق رأى و شرکت روساى شعب با رعایت اولویتهایى مانند تخصص، تجربه و سابقه عضویت در آن کمیسیون و با رأى مخفى تعیین خواهند شد.
 ‎‎‎تبصره 1 - نمایندگان مذکور حق شرکت در جلسه فوق جهت دفاع از پیشنهاد خود را دارند اما رأى‏گیرى بدون حضور آنان صورت مى‏گیرد مفاد این تبصره شامل رؤساى شعب نیز مى‏باشد.
 ‎‎‎تبصره 2 - بین افرادى که رأى مساوى آورده و احتساب آنان به عنوان عضو یک کمیسیون باعث افزایش سقف آن کمیسیون مى‏شود قرعه‏کشى انجام مى‏گیرد.
 ‎‎‎تبصره 3 - افرادى که طبق این ماده براى کمیسیون اول موردنظر خود انتخاب نشوند در کمیسیون دوم موردتقاضاى خود، در صورتى که از متقاضیان اولویت درجه اول تکمیل نشده باشد، قرارداده خواهند شد. اگر در این مرحله نیز تعداد افراد بیش از تعداد مورد نیاز کمیسیون باشد مجدداً با رعایت اولویتهاى فوق‏الذکر و با رأى اکثریت هیأت رئیسه و روساى شعب براى کمیسیون دوم انتخاب مى‏شوند و کسانى که در این مرحله نیز براى کمیسیون دوم مورد تقاضاى خود انتخاب نشوند به تشخیص اکثریت اعضاء جلسه مشترک فوق‏الذکر براى یکى از کمیسیون‏هاى دیگر مجلس تعیین مى‏گردند.
 ‎‎‎ماده 48 - هریک از کمیسیون‏هاى تخصصى مجلس موظف است از میان اعضاى خود کمیته و یا کمیته‏هاى فرعى متناسب با موضوعات مربوط تشکیل دهد. کمیته‏هاى فرعى داراى یک رئیس، یک نایب رئیس و یک دبیر ‎ خواهند بود که توسط اعضاى همان کمیته انتخاب مى‏گردند. مصوبات کمیته‏هاى فرعى بعد از تصویب در کمیسیون رسمیت خواهد داشت.
 ‎‎‎ماده 49 - پس از انتخاب اعضاى کمیسیون‏ها، هر کمیسیون به ریاست مسن‏ترین عضو و با حضور حداقل دوسوم اعضاء خود منعقد و فوراً یک رئیس، دو نایب رئیس، یک سخنگو ‎ و دو دبیر ‎ با رأى مخفى با ورقه با اکثریت نسبى به مدت یکسال انتخاب مى‏نماید.
 ‎‎‎تبصره - اداره کل قوانین موظف است در شروع کار هر دوره مجلس سوابق کارى و میزان تحصیلات اعضاى هر کمیسیون را قبل از انتخاب هیأت رئیسه آن کمیسیون دراختیار اعضاء قرار دهد.
 ‎‎‎ماده 50 - مناط اعتبار براى رسمیت جلسه کمیسیون‏ها حضور حداقل دوسوم اعضاء مى‏باشد. مصوبات کمیسیون با اکثریت مطلق آراء عده حاضر خواهد بود.
 ‎‎‎ماده 51 - هر نماینده هر شش ماه مى‏تواند پس از گذشت شش ماه از آغاز کار هر دوره مجلس از طریق هیأت رئیسه تقاضاى تغییر کمیسیون را بنماید. این تغییر و انتقال با موافقت اکثریت اعضاء کمیسیون‏هاى ذى‏ربط انجام مى‏پذیرد.
 ‎‎‎ماده 52 - هیأت رئیسه مجلس حداقل یک نفر از کارشناسان با تجربه و مناسب مجلس را به‏عنوان دبیر دراختیار هر کمیسیون قرار مى‏دهد تا نسبت به امور کارشناسى و ادارى مربوطه از قبیل ارتباط با هیأت رئیسه و ادارات مجلس و کمیسیون‏ها و تنظیم و توزیع مراسلات، ضبط مذاکرات، بایگانى اوراق و پرونده‏ها، تسریع جریان امور دفترى و تهیه صورتجلسات و سایر امور ادارى اقدام نماید.
 ‎‎‎ماده 53 - گزارش عملکرد کمیسیون‏ها بایستى هر ماه یکبار به هیأت رئیسه مجلس داده شود تا به نحو مقتضى به اطلاع نمایندگان برسد.
 ‎‎‎ماده 54 - در صورتى که نمایندگان از طرف کمیسیون براى اداى توضیح در زمینه سؤال و یا پیشنهاد خود دعوت شوند موظف به شرکت خواهند بود و عدم شرکت بدون عذر موجه به منزله انصراف از طرح سؤال و یا پیشنهاد خواهد بود.
 ‎‎‎ماده 55 - تمام اسناد و اوراق مربوط به امورى که باید در کمیسیون‏ها بررسى شود از طرف هیأت رئیسه به آن کمیسیون ارجاع مى‏شود. نمایندگان مى‏توانند آن اسناد را ملاحظه کنند، اسناد مزبور نباید از کمیسیون خارج گردد. این اسناد به انضمام اسناد مذاکرات و اقدامات جارى کمیسیون در محل کمیسیون بایگانى و در پایان هر دوره به بایگانى مجلس منتقل مى‏شود.
 ‎‎‎ماده 56 – پس‌از آنکه مجلس‌یاکمیسیونها (درخصوص‌قوانین‌آزمایشی) ‎ درباره طرح یا لایحه‏اى رأى نهایى داد، اسناد و اوراق و صورتجلسات مربوط به‏آن، در اداره کل قوانین مجلس بایگانى مى‏شود.
6 - سایر مقررات
 ‎‎‎ماده 57 - هر نماینده به جز رئیس مجلس، ملزم است عضویت یکى از کمیسیون‏هاى تخصصى را بپذیرد و درصورت تمایل مى‏تواند در کمیسیون‏هاى دیگر مجلس، با حق اظهارنظر و بدون حق رأى شرکت کند.
 ‎‎‎تبصره - عضویت در کمیسیون‏هاى تحقیق و تدوین آئین‏نامه داخلى مجلس مانع از عضویت در کمیسیون دیگر نخواهد بود.

7 - کمیسیون مشترک
 ‎‎‎ماده 58 - درمورد طرحها و لوایحى که به تشخیص هیأت رئیسه به دو یا چند کمیسیون ارتباط اساسى داشته باشد، کمیسیون مشترک تشکیل مى‏گردد. تعداد اعضاء کمیسیون مشترک بیست و سه نفر می‌باشد. تعیین سهم هر کمیسیون به‌وسیلة هیأت‌رئیسه مجلس و انتخاب آنان توسط کمیسیون ذی‌ربط می‌باشد.
 ‎‎‎کمیسیون مشترک در انتخاب هیأت رئیسه و ارائه گزارش و سایر مقررات مانند دیگر کمیسیون‏ها اقدام مى‏نماید.
8 - کمیسیون ویژه
 ‎‎‎ماده 59 - در مسائل مهم و استثنائى که براى کشور پیش مى‏آید و دراین خصوص تشکیل کمیسیون ویژه‏اى براى رسیدگى و تهیه گزارش ضرورت پیدا مى‏کند، به پیشنهاد حداقل پانزده نفر از نمایندگان و تصویب مجلس، این کمیسیون تشکیل مى‏شود. اعضاى کمیسیون ویژه که پانزده نفر ‎ خواهند بود، مستقیما در جلسه علنى توسط نمایندگان با رأى مخفى و اکثریت نسبى انتخاب خواهند شد.
 ‎‎‎هیأت رئیسه کمیسیون ویژه همانند دیگر کمیسیون‏ها انتخاب خواهد شد.
تبصره – هیأت رئیسه مجلس می‌تواند طرحها و لوایحی را که در حوزه مسائل مربوط به کمیسیون ویژه تشخیص دهد به آن کمیسیون ارجاع نماید.
مبحث سوم - تشکیلات ادارى و پشتیبانى مجلس
امور ادارى، مالى و خدماتى مجلس
ماده 60 - مسؤولیت و اختیار کلیه امور اجرائی مجلس اعم از تشکیلاتی، مالی، معاملاتی،اداری، استخدامی، حقوقی، فنی، پشتیبانی، ارتباطات داخلی و بین‌المللی، حفاظت، حراست و نظایر آن به عهده رئیس مجلس شورای اسلامی است.
تبصره 1- رئیس مجلس می‌تواند بخشی از وظایف و اختیارات خود را به معاونین خود یا مسؤولین ذی‌ربط تفویض نماید.
تبصره 2- اساسنامه سازمانها، نظام مالی و ساختار تشکیلات مربوط به مجلس شورای اسلامی به جز امور قانونگذاری و همچنین ضوابط اجرائی و دستورالعملهای کلیه اختیارات موضوع این ماده به تصویب کمیسیون تدوین آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
 ‎‎‎ماده 61 - وظایف ناظران ‎ عبارتند از:
 ‎‎‎1- تنظیم برنامه‏ها و سیاستهاى مالى، استخدامى، خدماتى، تبلیغى و انتظامات مجلس و ارائه آن به رئیس مجلس جهت طى مراحل بعدى.
 ‎‎‎2- نظارت بر عملکرد رئیس سازمان و نحوه اجراى مصوبات هیأت رئیسه.
 ‎‎‎3- نظارت بر روند تهیه و پیشنهاد بودجه سالیانه مجلس و پیگیرى مراحل بعدى آن.
 ‎‎‎4- نظارت بر حفظ اداره و ثبت ابنیه و اموال و مؤسسات مجلس.
 ‎‎‎5- نظارت بر عملکرد مرکز پژوهشها، مرکز اسناد، کتابخانه و موزه مجلس که طبق قوانین مربوط به خود تشکیل گردیده‏اند.
 ‎‎‎6- پیگیرى مشکلات نمایندگان و ارائه راه‏حل مناسب به هیأت رئیسه.
 ‎‎‎7- نظارت بر سایر امور ادارى و مالى و خدماتى مجلس.
 ‎‎‎ماده 62 – هیأت رئیسه می‌تواند در چهارچوب امکانات موجود و بودجه مصوب تشکیلات مناسبی را جهت تدوین،‌نگارش، ویرایش حقوقی و ادبی طرحها و لوایح ایجاد نماید. نظرات این تشکیلات قبل از تصویب نهایی طرح یا لایحه در مجلس، با موافقت کمیسیون ذی‌ربط انجام می‌شود.
 ‎‎‎ماده 63- در راستای ایفای هرچه بهتر وظیفه نمایندگی، همچنین حفظ شأن و منزلت مجلس و جایگاه حقیقی نمایندگان، هیأت رئیسه می‌تواند به منظور برقراری ارتباط مؤثر (دیداری، شنیداری، مکتوب) نمایندگان با موکلین و نمایندگان دستگاههای اجرائی و نهادهای رسمی و غیررسمی در مرکز و حوزه انتخابیه با اختصاص فضای فیزیکی مناسب (دفاتر کار و ملاقات عمومی) هرگونه امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مورد نیاز را در شأن نظام جمهوری اسلامی فراهم نماید. اعتبارات مورد نیاز در بودجه سالانه مجلس پیش بینی می‌شود.
 ‎‎‎ ماده 64 ـ درصورتى که نمایندگان لازم بدانند ‎ بنا به پیشنهاد رئیس مجلس و یا پانزده نفر از نمایندگان و تصویب مجلس شوراى اسلامى ، وزراء مکلف به حضور در مجلس مى‏باشند و هرگاه تقاضاکنند و مطلبى داشته باشند، مطالب آنان استماع مى‏شود.
 ‎‎‎تبصره 1- هیأت رئیسه مجلس می‌تواند تمام یا بخشی از یک جلسه مجلس را برای رسیدگی به امور مهم و اساسی کشور اختصاص دهد.
 ‎‎‎تبصره2 ـ دستور این جلسات و چگونگی اداره آن توسط هیأت رئیسه تعیین خواهد شد.